ALDUNDIAK AZTERLAN BAT ESKATUKO DAU ARRONTEGI AUZOAREN PAREAN AUTOBIDEA ESTALTZEKO ALTERNATIBAK BILATZEKO
- Holan, Arrontegiko zubiaren inguruan dagozan etxebizitzen parean autobidearen zati bat estaltzeko alternatibak aztertzea eskatu eutsan Barakaldoko Udalaren aginduari erantzun deutso.
- Azpiegituretarako eta Lurralde Garapenerako Sailak Barazarreko hirugarren erreiaren proiektua “barriro aztertuko” dau, izan be, kontuan izan behar dira trafiko astuna % 40 murriztu dala, lanaren kostua eta ingurune naturalean izango dauen eragina.
(Abellanedan, 2025eko bagilaren 25ean). Bizkaiko Batzar Nagusiek hileroko kontroleko osokoa egin dabe gaur Abellanedako Batzarretxean, eguneko gai zerrendan zazpi gai egozala (hiru Itaun eta ahozko lau erantzun-eske). Horreetako batean, Carlos Alzaga Sagastasoloa Azpiegituretarako eta Lurralde Garapenerako diputatuak, Barakaldoko Arrontegi auzoaren ondoan dagoan autobidearen tartea estaltzeko alternatibak aztertzeko azterlana kontratauko dala iragarri dau, zarata mapak eta bideragarritasun teknikoa eta ekonomikoa barru hartuta.
Azterlan horren lizitazinorako epeei jagokenez, diputatuak azaldu dau obren eta zerbitzuen kontratazinoak “hilebeteak” irauten dituen prozesuak eskatzen dituala, beharrezkoak diran bermeak dirala eta. Azpimarratu dauenez, garrantzitsua da teknikariei behar egiten ixtea estaldurearen luzera zehatza (100, 250 edo 500 metrokoa izan daitekela aitatu dau) eta ondorio ekonomikoak zehazteko, batez be zaratea murrizteari eta bizilagunei eragingo deutseen kalteei jagokenez. Holan, Barakaldoko Udalak onartu dauen mozinoari erantzun deutso Aldundiak. Mozino horretan, foru erakundeak autobidearen tarte bat estaltzeko aukerea aztertzea eskatzen zan.
Raul Méndez EH Bilduko batzarkideak, maiatzaren 29an onetsi zan udal mozinoa eta Udalak eta Barakaldoko Arrontegi auzoko biztanleek, batez be Etxatxu, Bizkaia eta Lurkizaga kaleetan bizi diranek (batzuk osokoan egon dira), egin daben eskaria ekarri ditu gogora. Horreetan, sailak datozan hilebeteetan gauzatuko dauen proiektuan ezarriko diranak baino neurri “integralagoak” ezartea eskatzen da. Egunean milaka ibilgailu igaroten diran autobideko zarateagaz bizi diran persona horreekaz “sentsibilidadea” izatea eskatu dau, izan be “gatx handiek erremedio handiak behar ditue”.
Alzagak, bere aldetik, gogora ekarri dau, entzute aktiboko prozesu baten barruan aurretiazko alegazinoak kontuan izanda, bere sailak gauzatuko dauen egungo proiektuan hobekuntzak sartzea erabagi dala, eragin negatiboak arintzeko. Neurri eta ekintza nagusiak honeek izango dira: zaratea murrizteko pantaila akustikoak instaletea, metro bat igonda, 4 metroko altuerara iristeko, eta 0,5 metroko goiko estalgia gehitzea; asfaltatze berezia, zaratea 3 eta 5 dezibel artean murrizteko; eta etxebizitzak isolatzeko laguntzak.
Obrak egiten ari diran bitartean, Aldundia prest agertu da auzotarrek jasango dituen eraginak kudeatzeko izentautako arduradunakaz bilerak egiteko.
BARAZARREKO HIRUGARREN ERREIA
Beste alde batetik, PP taldeak, Raquel González Díez-Andino bozeroale popularraren berbetan “atzerapen handia” izaten ari dan Barazarreko hirugarren erreiaren eraikuntzari buruz galdetu deutsonean, Alzagak iragarri dau Bizkaiko Foru Aldundia obra horren egikaritzea “barriro aztertzen” ari dala. Errazoiak erabilerarengaitiko ordainketarako bidesari politiken ondorioak dira, horreek dirala-eta N-240 errepidean trafiko astuna “% 40” murriztu dalako. 2025eko zemendian Aldundiaren esku geratuko dan AP-68aren etorkizuneko kudeaketak trafiko astunerako alternatibea eskini leike, eta holan ingurunean ingurumen arloko arazoak saihestu. Azkenengo kalkuluaren arabera, 1.500 kamioi igaroten dira egunero Barazarretik.
Eraikuntza-proiektuaren ondoriozko bide segurtasuna eta habitat naturala bateragarri egingo dituan urtenbide teknikoa aurkitzeko zailtasunak justifiketan dau azterketa barria. Kontratua behin eta barriro aldatu da ingurumen-izapideagaz erlazionautako baldintzakaitik, eta egungo amaiera-epea 2025eko gabonilaren 17ra arte luzatu da.
Alzagak onartu dauenez, bere sailak “11 trazadura-aukera” jorratu ditu, bide segurtasunaren beharrak (sestra aldaketak, kurbadura erradioak, ikusgaitasuna...) eta ingurune naturala babestu beharra bateratzeko ahaleginean. Bisoi europarraren espeziea desagertzeko arriskuan dago, eta erreka batean proiektuak eragina dau intereseko eremuan. Hori puntu kritikoa izan da, eta Natura Ondarearen Zerbitzuak egindako txostenen arabera, ibai-ibilguen kontserbazinoagaz eta hobekuntza aktiboagaz erlazionautako “konpondu bako ez-beteteak” dagoz.
ADINBAKOAK ETA HONDARTZAK
Viveroko adinbakoen zentroaren edegiereari buruzko beste erantzun batean, Aldundiak esan dau “salbuespen” egoerearen barruan dagoala, lurraldera heltzen ari diran “familia erreferenterik bako adinbako migratzaileen kopuru handiari” erantzuteko. Amaia Antxustegi Ziardak zuzentzen dauen sailaren helburua “berehalako” erantzuna emotea da, adinbako horreen eskubideak eta oinarrizko zaintzak bermatuz. Aldundiko arduradunak barriro onartu dau harrera sarea “tentsionauta” dagoala eta “atzerapenak dagozala izapidetzeak egiteko administrazinoak behar dituan denporetan”. Aldundia, esan dauenez, “bere esku dagoan guztia” ari da egiten, eta, bitartean, Espainiako Gobernuak udan Kanarietatik datozan adinbakoen birkokapenari buruzko zehetasunak emotearen zain dago.
EH Bilduko Izaskun Duque Santacolomak kritikau egin dau 2018an Aldundiak 600 adinbako baino gehiago eukazala bere kargu, eta une haretan ez zala salbuespenezko egoerarik ezarri. Bere berbetan, arazoa aurreko Foru gobernuaren birdimentsionamendu politikearen ondorioa da, Viverokoa moduko baliabideak ixtea erabagi ebalako, adin txikikoen etorrerea murriztu egin zalako.
Hondartzen denporaldiari jagokonez, koalizino abertzaleak galdetu dau ea posible dan sorospen zerbitzuak garagarrilaren 1etik irailaren 30era arteko denporaldi ofizialetik kanpo ezartea. Aldundiak erantzun dauenez, aurtengo denporaldia beste urte batzuetan baino 20 egun lehenago hasi eta 20 egun geroago amaituko da. Adierazo dauenez, udak ez dira oso eguzkitsuak Euskadin: 2024ko denporaldian 32 eguzki egun baino ez ziran izan, eta azken hiru urteetako maiatzean uraren tenperaturea 15°C ingurukoa izan da.
Arantza Atutxa Lejarreta Ingurune Naturala eta Nekazaritza Sustatzeko diputatuak autortu dauenez, idea “ona” dan arren, hainbat faktore hartu behar dira kontuan. Horreen artean dagoz hondartzetara joaten dan jenteari buruzko datuak eta neurri horrek eragingo leuken eragin ekonomikoa, prebentzino, sorospen, laguntza eta garbiketa zerbitzuak 265 behargin, eta 4 milioi euroko kostua ditualako. Klima aldaketak musturreko bero egunak ekarri leikezan arren, Aldundiak adierazo dau horrek ez dauela mugabako luzapenik “justifiketan”, eta “klimaren eta erabiltzaileen arteko erlazino zuzena” nabarmendu dau.
ZERGA-ZORRAK ETA SEXU-INDARKERIETARAKO KRISI-ZENTROA
Hafesa Taldearen kasuari buruz galdetuta, Itxaso Berrojalbiz Zabala Ogasun eta Finantzetako diputatuak, ekainaren 12an Batzar Nagusietan egindako agerraldian egin eban moduan, gogora ekarri dau zerga zorraren atzerapenen eta zatikatzeen kasuan “ez dagoala kezkarako errazoirik”, diskrezionaltasunerako tarterik ez dagoala bermatzen dauen prozedura “tasaua eta arautua” dagoalako.
Delitu fiskal bategaitik Madrilen edegitako auzi judizialari jagokonez, Berrojalbizek Aldundiaren jokabidea defendidu dau, izan be organu judizialek “ez deuskue ezelango jakinarazpenik egin” “kaltetuak izan garala esateko, ezta prozesu judizial bat edegita dagoanik jakinarazoteko” be. Dana dala, ohartarazo dauenez, iruzur fiskalagaitik egindako ikerketa edo epaiketa batek ez dau galarazoten zergen ordainketea geroratzeko edo zatikatzeko prozedurea edegi ahal izatea. Are gehiago, arlo penaleko epaitegiek eurek “zigor-epaien ondoriozko zatikatzeak eskatu leikiez”, azaldu dau.
Hafesak eskatutako atzerapenari jagokonez, Berrojalbizek esan dau ez dala ezohiko zeozer. Froga lez, 2012tik 2025era bitartean, persona juridikoen 1.277 espedientetan 5 urte baino gehiagoko eta 635 milioi euro baino gehiagoko atzerapenak emon dirala aitatu dau, eta geroratutako zorraren % 70,3 baino gehiago kobrau dala. Horrek zerga-kredituaren babesa erakusten dau. Hafesa taldea “beste zergadun bat gehiago” da Bizkaiko Foru Ogasunarentzat, eta beste edozein zergadunagaz dauen “arreta, konpromiso eta tratu-bardintasun berberagaz” jarduten dau beragaz.
Beste Itaun batean, EH Bilduk zalantzak erakutsi ditu Aldundiko Sexu Indarkeriaren Krisiaren Zerbitzu Integrala urteko 365 egunetan 24 orduz zabalik egotearen inguruan. Teresa Laespada Martínez Enplegua, Gizarte Kohesinoa eta Bardintasuna Sustatzeko diputatu andreak baieztu dauenez, Aldundiak bere konpromisoa beteten dau, eta zerbitzua egun osoan dago zabalik, eta sexu indarkeriaren biktima diran emakumeei “zuzeneko sarbidea eskaintzen deutse, aurretik ezelango baldintzarik eskatu barik”.
Bea Ilardia batzordekideak “preminazko kasuak eta kasu programagarriak” bereiztearen inguruan egin dauen kritikeari jagokonez, bere eretxiz, sexu indarkeriako egoera batek berehalako erantzuna behar dauelako beti, Laespadak erantzun dau batzuetan biktimak marketan dituala denporak eta biktimak berak atzeratu daikela arretea, beren-beregi eskatuta. Diputatuak adierazo dauenez, “ez dago ezelango arazorik”, eta “ez dagoan lekuan mamurik ez ikusteko” eskatu deutso EH Bilduri.
ZERGA-SALBUESPENAK UEFA-RENTZAT
Horren ostean, Bizkaiko Batzar Nagusiek ohiko osokoa egin dabe, gai zerrendan puntu bakarra jarrita. Bagilaren 12ko 2/2025 Foru Dekretua-preminazko araua eztabaidatu gura zan. Horren bidez, establezimendu iraunkorrik barik lortutako errentei Ez-egoiliarren Errentearen ganeko Zergan aplikau beharreko UEFA Europa Leagueko finalaren Zerga Araubidea arautu zan. Zerga-aldaketa horren artikulu bakarrak ezarten dau zerga hori ordaintzetik salbuetsita egongo dirala finala antolatzen dauen erakundeak eta talde parte-hartzaileek lortutako errentak, ez diralako Bizkaian lortutzat hartuko. Dekretua Euzko Abertzaleak, Euskal Sozialistak eta Bizkaiko Talde Popularra taldeen aldeko botoakaz eta EH Bilduren eta Talde Berezia-Elkarrekin Bizkaiaren kontrako botoakaz onetsi da.
ESKUALDEKO ORDEZKARIAK
Batzarkideez gain, eskualdeko erakundeetako ordezkari batzuk be Abellanedako Batzarretxera hurreratu dira, Martin Pérez Garmendia Enkarterriko Mankomunidadeko presidentea buru zala. Beragaz batera, konbidauen jarlekuetan eskualdeko udalerri batzuetako alkateak egon dira: Angela Egia Liñero (Gordexola), Unai Diago Santamaria (Zalla) eta Agustin Cuadrado Torre (Sopuerta).
