ALDUNDIA "AGERTOKI ETA PROTOKOLO DESBARDINAKAZ" ARI DA BEHARREAN, HONDARTZEN DENPORALDIA EDEGITEKO
Bilbao
- Elena Unzueta Iraunkortasunerako eta Ingurune Naturalerako foru diputatuak, “kontuz ibiltea” eta pandemiaren bilakaeraren eta osasun arloko agintarien erabagien “zain egotea” eskatu dau, biztanleen artean “nahastea” sortu aurretik.
- EH Bilduk eta Elkarrekin Bizkaiak eskatutako Covid-19aren kudeaketaren ganeko agerraldian, Unzuetak Bizkaiko uriko hondakin solidoen kudeaketea bermatzera eta lehen sektoreari laguntzera zuzendutako jarduketetan sakondu dau.
(Bilbon, 2020ko maiatzaren 11n). Udako denporaldia edegi aurretik Bizkaiko hondartzen inguruan hartu beharko diran erabagien inguruan “kontuz ibilteko” eta “zuhurrak izateko” eskatu dau gaur Aldundiak. Elena Unzueta Iraunkortasunerako eta Ingurune Naturalerako foru diputatuak, Bizkaiko Batzar Nagusietako oposizinoari emondako erantzunean, Lurraldeko 23 udalerrigaz batera aurrera daroan lankidetzarako esparruan Foru erakundea “agertoki eta protokolo desbardinakaz” ari dala beharrean adierazo dau, eta argi itzi dau oraindino pandemiaren bilakaeraren eta osasun arloko agintariek esaten dabenaren “zain egon beharko dogula”. Unzuetak aurreratu dauenez, hartu beharreko neurriak “bere unean jakinarazoko dira”, eta gai horren inguruan dagon “nahastea” penagarria dala esan dau.
Aldundiak, gaur goizean, ateak itxita, Bizkaiko Batzarren Bilboko egoitzan egin dan Iraunkortasunerako eta Ingurune Naturalerako Batzordean emon dau erantzuna. Bertan, Unzuetak, EH Bildu eta Elkarrekin Bizkaia taldeek koronabirusaren krisiaren ganean egin dituen itaunei erantzun deutse. Talde biek, hainbat gairen ganeko erantzunak bilatzen ebezan: faunea eta basoetako masea, hondakinen kudeaketea, birusak saileko eta bere esku dagozan soziedadeetako lantaldean izan dauen eragina, ingurumen arloko delituak, lantaldeak babeserako izan dituan neurriak, bertan behera itzi ei diran animaliak edo Bizkaiko nekazaritza-abeltzaintza sektorearen galerak.
Aldundiko bozeroaleak azaldu dauenez, bere sailak jarduketa “asko” gauzatu ditu, eta Batzarretako taldeek horreen ganeko informazino zehaztua izan dabe hainbat jakinarazpenetan, horreetako bat joan dan apirilaren 16an Ahaldun Nagusia Batzar Nagusietara etorri ostean. Foru diputatuak adierazo dauenez, bere sailaren jarduerak oso-osorik jarraitu dau, baliabide telematikoak erabilita edo aurrez-aurre.
Lehen sektoreari jagokonez, Unzuetak esan dau “bat egiten dauela” Batzarretako taldeek sektore horren aurrean daukien ardureagaz, eta Aldundiak “beharrean jarraitzen dauela, sektoreak bizirik eta aktibo jarraitu daian”. Zehaztu dauenez, foru erakundeak interes bako 7.500 euro arteko mikro-kredituak aktibauko ditu autonomoentzat eta 5 behargin arteko enpresentzat. Sektoreak Aldundiaren Enplegu Planaren laguntzak jaso eta Foru erakundeak hainbat zergaren atzerapenaren inguruan iragarri dituan zerga arloko neurriak eskuratu ahal izango ditu. Baserritarren aldeko ekintzen artean, tokiko kontsumoa bultzatzea eta beste administrazino publiko batzuekaz negoziautako urteko laguntza “guztiakaz” jarraitzea dagoz. Laguntza horreek “18,5 milioi euroko” inbertsinora heltzen dira.
Unzuetak iragarri dauenez, uriko hondakin solidoen kudeaketeari jagokonez, sistemak “normaltasunez” funtzionau dau, hori bai, lurraldean erreferentziazkoak diran plantetan, Zabalgarbin edo TMBn, aldaketa “puntualak” egin dira. Aldaketa horreen artean, beharginen txandak barriro antolatu dira, garbiketea eta desinfekzinoa handitu dira eta ospitaletako hondakinak jasoten ebezan kamioien “ibilbideak aldatu” dira, zuzenean Zabalgarbiko plantara joateko. Koronabirusa dala eta, azpiegitura horrek “atzeratu” egin beharko dau urte honetarako programauta eukan geldialdi teknikoa.
Hilebete honeetan tratatu diran hondakinen bolumenak aldaketak izan ditu. “Zatiki organikoan (edukiontzi marroia) jasotakoak “%3” egin dau gora, eta edukiontzi arinen hondakinek “%9”. Beste alde batetik, konfinamenduaren lehenengo astean bakarrik, bolumen handiko hondakinen bilketan “%70eko” murrizketea hauteman zan. Eta barriro erabili daitekezan elementuen bilketea ohiko kopuruen “%85ean” dago. Unzuetak esan dauenez, bederatzi Garbigunek osotzen daben sareak “funtsezko zerbitzuetarako funtzionamentua bermatu dau”.
Diputatuak berba egin ostean, Elkarrekin Bizkaiak kritikau egin dau Aldundiak “gitxiegi erabili dauela” basozaintza zerbitzua. “Pena bat izan da 80 persona horreen beharra galdu izana”, gehitu dau Talde Bereziak (PP). Unzuetak ezeztu egin dau hori, eta baliabideak “optimizetako” modua izan dala azaldu dau. “Basozaintzako hiru guneek egin beharreko lanak eukiezan”, adierazo dau. EH Bilduk, bere aldetik, krisi honetan Bizkaiko lehen sektorea defendiduteko orduan “desagertuta egon dala” aurpegiratu deutso Aldundiari.
Batzarretako Euzko Abertzaleak eta Euskal Sozialistak taldeek gogoratuazo dabenez, egoerea “salbuespenekoa” da, eta sektore guztiek aldaketa garrantzitsua jasoko dabe euren jardueran. Oso garrantzitsua da erakundeen arteko “lankidetzea” ez ahaztea. Beste gauza bi be nabarmendu dabez: Talka plan bat, “Bizkaia Aurrera!”, martxan jarri izana, eta datozan urteetan “Nekazaritza sektorerako epe ertain eta luzerako Plan Estrategikoa” martxan jartea.
ARAUZ BESTEKO PROPOSAMEN BI BATERA EZTABAIDATU DIRA
Iraunkortasunerako eta Ingurune Naturalerako Batzordeak batera eztabaidatu ditu EH Bilduren arauz besteko proposamen bi. Proposamen horreetako lehenengoan, COVID-19ak lehen sektorean, azpi-sektore bakotxean, daukan eta izango dauen eraginaren azterketa zorrotza eskatzen zan, izan be, “danek ez dabe modu berean jasan krisialdia”; beste proposamenean, koronabirusaren ondorioz baserritarrei laguntzeko “preminazko” neurri ekonomikoak hartzea eskatzen zan. Ekimenetako bakarra be ez da onartu, Euzko Abertzaleak eta Euskal Sozialistak taldeak kontra agertu diralako.
Jeltzaleek eta sozialistek ez dabe sektorearen ganeko beste azterketa “burutsurik” egin gura izan. Jenteak “ez dau azterketa gehiago gura, neurriak ezarteko orduan arin ibiltea baino”, adierazo dau PSE-EEko Jesús María Ortizek. Ekintza horreen artean, Ortizek “Aldundiaren talka planean” jasoten diran mikro-kredituak, Aldundiaren Enplegu Planak emoten dituan laguntzak, orain aste batzuk iragarri ziran zerga arloko neurriak edo tokiko kontsumoa bultzatzeko martxan jarri diran ekimenak nabarmendu ditu. “EH Bilduk eskatzen dauenaren parte handia 2021-2027 Plan Estrategikoan dago jasota”, esan dau.
Oposizinoko hiru taldeek esan dabenez, penagarria da Foru Gobernua erakusten ari dan “autokritika faltea”, eta EH Bilduko Iratxe Arriolak, Foru Gobernua eusten daben batzarretako talde bien “arrabolea” aitatu dau, EAJ-PNV edo PSE-EE taldeek eurek aurkezten ez dituen proposamen guztiak baztertuz.
